ایرنا - کرمانشاه - تصاویر، اثر تاریخی چهارقاپی در شهرستان قصرشیرین را نشان می دهد.این اثر از جمله آثار دوره ساسانی است که در حاشیه این شهر قرار دارد.(عکاس: سیدامید کرندی)
ایرنا - کرمانشاه - تصاویر، اثر تاریخی چهارقاپی در شهرستان قصرشیرین را نشان می دهد.این اثر از جمله آثار دوره ساسانی است که در حاشیه این شهر قرار دارد.(عکاس: سیدامید کرندی)
این فیلم درباره تعهد یک زن درباره مقابله با احتمالات و قرار گرفتن مقابل یک کشور است. این داستانی حقیقی از مقاومت انسانی و فیلمی است که به تمام مادرها اهدا میشود.
ستاره بالیوودی در «خانم چاترجی مقابل نروژ» نقشآفرینی میکند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ددلاین، رانی موکرجی بازیگر بالیوودی قرار است نقش اول فیلم سینمایی درام «خانم چاترجی مقابل نروژ» را ایفا کند.
هنوز جزئیات دقیق خطوط داستانی این فیلم منتشر نشده اما داستان آن بر پایه ماجرای واقعی و بحث برانگیز زوجی خواهد بود که کودکانشان در سال ۲۰۱۱ توسط سیستم خدمات رفاهی نروژ گرفته شدند.
استودیوی هندی زی استودیوز و شرکت هندی امی انترتینمنت سازنده این فیلم به زبان هندی هستند که در حال حاضر در مراحل پیش از تهیه است. آشیما چیبر فیلمنامه پروژه را نوشته و روی صندلی کارگردانی آن هم مینشیند.
موکرجی بازیگر محبوب هندی است که تا به حال هفت بار موفق به کسب جایزه فیلمفر شده و به خاطر فیلمهایی از جمله «یووا»، «سیاه»، «مردانی» و «هیچکس» شناخته میشود.
او گفت: در بیست و پنجمین سالی که در سینما میگذرانم، شاید این یکی از مهمترین و خاصترین فیلمهای مسیر حرفهای کاریام باشد.
وی اضافه کرد: این فیلم درباره تعهد یک زن درباره مقابله با احتمالات و قرار گرفتن مقابل یک کشور است. این داستانی حقیقی از مقاومت انسانی و فیلمی است که به تمام مادرها اهدا میشود. حقیقتاً یکی از فوقالعادهترین فیلمنامههایی است که تا به حال خواندهام و به سرعت تصمیم گرفتم بازی در این فیلم خاص را انجام دهم.
حوزه/ آیت الله اعرافی در پیامی درگذشت پدر آیت الله علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را تسلیت گفت.
به گزارش خبرگزاری حوزه، آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه در پیامی درگذشت والد آیت الله ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را تسلیت گفت که متن آن به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
جناب مستطاب آیتالله آقای علیدوست دامت برکاته
سلام علیکم
درگذشت والد ماجد مرحوم آقای حاج حسین علیدوست طاب ثراه را به جناب عالی و بازماندگان محترم تسلیت و تعزیت عرض کرده، علو درجات و روح و رضوان الهی را برای آن فقید سعید و شکیبایی و پاداش نیک الهی را برای جناب عالی و بازماندگان محترم از خداوند مهربان خواستارم.
علی رضا اعرافی
مدیر حوزههای علمیه
۱ فروردین ماه سال ۱۴۰۰
یکی از اساتید حوزه علمیه گفت: مرحوم نوری در مستدرک از حضرت عل(ع) نقل میکند که به مناسبت عید نوروز فرمودند امروز برای ما عید است؛هر روزی که در آن گناه صورت نگیرد برای انسان عید است.
به گزارش خبرگزاری مهر، آیتالله حسینی قزوینی طی سخنانی در اولین شب محفل معارفی سال ۱۴۰۰ در حرم بانوی کرامت اظهار داشت: همهساله در اول نوروز در شبکههای وهابی و تکفیری عید نوروز بهعنوان عید بدعت و عید آتشپرستان معرفی میشود اما آنچه برای ما در عید نوروز ملاک است فرمایشات ائمه معصومین در خصوص این عید است.
استاد حوزه علمیه خاطرنشان کرد: مرحوم نوری در مستدرک از حضرت علی علیهالسلام نقل میکند به مناسبت عید نوروز فرمودند امروز برای ما عید است و حضرت عید نوروز را به خودشان نسبت میدهند و در ادامه میفرمایند هرروزی که در آن گناه صورت نگیرد برای انسان عید است.
حسینی قزوینی تأکید کرد: یکی از راههای رسیدن به کمالات و اوج معنویت عدم انجام معصیت است و بزرگان و عرفای مقرب درگاه الهی بهصراحت اعلام میکنند باوجود معصیت تقرب الی الله محال است.
وی یادآور شد: هر معصیت میتواند انسان را فرسنگها از معنویت دور میکند و اولین قدم برای رسیدن به معنویت ترک گناه و معصیت است و طبق روایت، ترک یک گناه پیش خداوند معادل هفتادسال عبادت است.
سخنران حرم بانوی کرامت اظهار داشت: باوجود معصیت عبادت خداوند فایدهای نخواهد داشت چراکه معصیت انسان را از درگاه الهی دور میکند.
حسینی قزوینی افزود: قضیه مهدویت از دیدگاه دشمنان دین و اسلام بسیار مهم است چراکه همانگونه که ما میدانیم ابرقدرتها قطعاً به این نتیجه رسیدهاند که روزی خواهد آمد که یکی از نوادگان رسول خدا قیام و تمام ابرقدرتها را سرنگون و حکومت عدل الهی را در کره زمین ایجاد میکند.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس اعتراف مقامات کاخ سفید و دشمنان جمهوری اسلامی، شیعه دو مرز بسیار مهم دارد که مایه جاودانگی شیعه شده که یکی عزاداری در ماه محرم و صفر و رمز دوم مسئله انتظار و مهدویت است.
حسینی قزوینی یادآور شد: فضای مجازی قتلگاه جوانان شده است و باید شبهاتی که دشمنان در داخل و خارج بر ضد این دو بال و دو رمز افتخارآفرین مطرح میکنند جواب بدهیم.
سخنران حرم بانوی کرامت تأکید کرد: ما هماکنون در دوران انتظار به سر میبریم و فضیلتی که برای انتظار در روایات ذکرشده نشاندهنده اهمیت موضوع انتظار است و باید بهدرستی معنای حقیقی انتظار را درک کنیم.
وی افزود: منتظر واقعی در مرحله اول باید خود را بسازد تا لیاقت و صلاحیت این را پیدا کند که به هنگام ظهور در رکاب حضرت باشد.
حسینی قزوینی اظهار داشت: طبق روایت منتظران واقعی بالاترین فضیلت را در میان انسانهای دیگر دارند و به معنای واقعی کلمه اخلاص دارند و دعوت گران واقعی به دین خدا هستند.
وی گفت: دشمنان سیل شبهات را علیه مکتب تشیع گسیل داشتهاند و باید افسران جنگ نرم آمادگی پاسخگویی به شبهات را داشته باشند.
حسینی قزوینی در پایان گفت: حدود ۶۰۰ شبهه از سوی وهابیت علیه مهدویت مطرح شده است که اذهان جوانان را مشوش میکند به همین خاطر وظیفهداریم در حوزه مهدویت کارکنیم و از فضای گسترده مجازی حداکثر استفاده را داشته باشیم.
در سال جدید آرزومندم که مذهب عشق به نجات سرزمین و مردم محرومان بر کینه بر سیاست و سیاستمداران غلبه یافته، با منطق عشق و دوستی منطق کینه و خشونت، در هر شکل دولتی و غیردولتی آن، را به شکست و عقبنشینی وادارند.
به گزارش ایکنا، بیژن عبدالکریمی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یادداشتی به مناسبت فرارسیدن سال جدید به رشته تحریر درآورده که متن آن از نظر میگذرد؛
«فرا رسیدن سال جدید و بهار زیبای طبیعت را به همه همسرزمینان و همفرهنگانم در سراسر ایران بزرگ فرهنگی اعم از ایران کنونی، افغانستان، آسیای میانه دربرگیرنده تاجیکستان و ازبکستان کنونی، کردستان بزرگ و بخش شرقی ترکیه امروزی و آناتولی، جمهوری آذربایجان، بخشهایی از قفقاز، مناطق جنوبی دریاچه آرال تا سواحل دریای کاسپین، پاکستان و کشمیر، کوههای هندوکش و...، و به همه اقوام فارس، کُرد، ترک، ترکمن، لُر، بلوچ، عرب، افغان، پشتو، قفقازی، تاجیک و... که در ایران بزرگ به سبب برخورداری از فرهنگی بزرگ و اصیل، از جمله فرهنگ پاک و اهورایی نوروزی، با صلح و دوستی و عشق با یکدیگر زندگی کرده و میکنند، به ویژه به هموطنان، دوستان و عزیزانم در ایران عزیز تبریک گفته، برای همه اقوام ایران بزرگ در سال جدید در روزگار کنونی عزمیت ظهور عقلانیتی را آرزومندم که از رهگذر غلبه بر احساسات و احساسات گرایی، و تئولوژیک اندیشی و ایدئولوژیک اندیشی در مواجههشان با بحرانها و مسائل متعدی که هستی و کیان شان را تهدید می کنند، تکوین خواهد یافت.
برای ایران بزرگ فرهنگی در سال جدید آرزومندم که جوانان سرزمینام به اصول بازی سلطهگران بیشتر بیندیشند و از پذیرش این اصول سر باز زنند و احساسات خویش را جانشین عقلانیت نساخته، چشم بسته از اصول ایدئولوژی خشم و نفرت، که کاملاً قابل فهم است اما به هیچ وجه به حکم عقلانیت قابل تأیید نیست، تبعیت نکنند.
برای دانشجویان و جوانان کشورم آرزومندم که آنان به عقلانیت راستین انتقادی، و نه به زشت ترین و کورکورانه ترین جزمیت ها که خود را خودفریبانه در پس عقلانیت انتقادی پنهان کرده است، اجازه به پرسش گرفته شدن داده و هر آنچه را که در فضاهای مجازی و شبکههای جهانی به منزله حقیقت شکل گرفته است، به منزله نهایی ترین وبنیادی ترین حقایق برنشمارند.
برای جوانان و دانشجویان کشورم آرزومندم به این مذهب که ارزش هر اندیشهای با اندیشههای دیگر برابر است مگر همان چیزی که خودشان میاندیشند و هر آن کس که مثل آنان نیندیشد یا مزدور و خودفروخته است یا ساده لوح و احمقی است که به آشکارترین و واضحترین حقایق پشت کرده است، بی ایمان گردند.
آرزومندم در سال جدید جوانان سرزمینم بیشتر به این اصول اساسی تفکرشان بدبین گردند که آنان معیار هر چیزی هستند و تاریخ با آنان آغاز میگردد، آنچه پیشتر از آنان بوده است به اندازه آنچه هست ارزش ندارد و آنان یگانه معیار و کانون آنچه هست هستند.
امیدوارم در سال جدید جوانان سرزمینم بیاموزند که تاریخ با آنان آغاز نگردیده است و با آنان نیز پایان نخواهد یافت.
امیدوارم آنان قدرت معجزه گر سکوت همراه با شنیدن را دریابند و به مذهب متهم کردن و قضاوت کردن سهل و ساده درباره همه چیز و همه کس کافر گردند و حقوق مؤلف را به بهانه مرگ مؤلف نادیده نینگارند و مرگ زود هنگام مؤلف را به خاطر احقاق حقوق خواننده صادر ننمایند.
در سال جدید آرزومندم که مذهب عشق به نجات سرزمین و مردم محروم مان بر کینه بر سیاست و سیاستمداران غلبه یافته، با منطق عشق و دوستی منطق کینه و خشونت، در هر شکل دولتی و غیردولتی آن، را به شکست و عقب نشینی وا دارند.
آرزومندم همه ما دریابیم که تنفر و انتشار هر چه بیشتر حس تنفر یگانه شیوه اندیشیدن نبوده، لذا زیستن بدون جستجوی دشمن برای هویت بخشی به خویش را تجربه نماییم و حفظ کردن عواطف حزنانگیز را بهمثابه توشهی راه تلقی ننماییم و بی آبرو کردن و تخریب هر آن کس را که مثل ما نمی اندیشد جایگزین اندیشه انتقادی نساخته، حفظ احترام و دفاع از حقوق دیگری را مخالف تفکر رادیکال و انتقادی تلقی نکنیم و کاربرد منطق خصم یا رقیب را، در عین حال که به نقد آن میپردازیم، برای خویشتن، با این توجیه که مورد ظلم قرار گرفته ایم، مشروع و ناروا نشماریم.
امیدوارم در سال جدید جوامع ما از سیطره همه گفتمانهای قالبی و به تبع آن انسانهای قالبی، که هر یک خود بخشی از بحران و نه راه حلی برای آنند، رهایی یافته تا زمینه ظهور انسانهایی صاحب تفکر و خلاقی فراهم شود که در هر شرایط تاریخی براساس حکمتی عملی، که امری غیرقالبی، تکرارناپذیر و حاصل مواجهه با رویدادهای تاریخی یکه و یگانه است، در شرایط انسداد جامعه، براساس امکانات تاریخی و نه براساس احساساتگرایی، حدیث آرزومندی یا روحیه تخریب و آنارشیسم میکوشند تا راه حلهایی عملی و حقیقی را برای جامعه بیابند.
در سال جدید آرزومندم که در جوامع ما روشنفکران نقاد رادیکالی یافت شود که سخنان و اندیشههایشان از سطح فهم و احساسات تودهها بسیار فاصله گیرد و مخالفت و موضع اپوزیسیونیشان با بیان و صدور مواضع تکراری قدرت نقد و نقادیشان را به امری روزمره و خنثی تبدیل نسازد.»
آنکه از او میخواهیم حال ما را خوش کند و کاری کند که حال ما تحوّل یابد، خود او پیش از این، به صراحت گفته است تغییر و تحول نمییابید مگر آنکه خودتان بخواهید. تحول، کالایی خریدنی نیست، تحول را باید از درون جست.
به گزارش ایکنا، علی زمانیان، نویسنده و جامعهشناس، یادداشتی درباره آغاز سال جدید و مسئله تحول درونی انسان به رشته تحریر درآورده که متن آن از نظر میگذرد؛
«هر ساله بی ثمر میخوانیم یا «محول الحول و الاحوال». و این چنین، مسئولیت تحول احوالمان را از خویش میرانیم. آن که از او میخواهیم حال ما را خوش کند و کاری کند که حال ما تحوّل یابد، خود او پیش از این، به صراحت گفته است تغییر و تحول، نمی یابید مگر آن که خودتان بخواهید. تحولی اگر هست، این شمائید که باید چنین کنید. تحول، کالایی خریدنی نیست، اهدا شدنی نیست، تهیه کردنی نیست، تحول را باید از درون جست.
تحول، رخ دادی اتفاقی و تصادفی نیست که به یک باره و آن هم توسط دیگری نمایان شود. فرایندی طولانی مدت و در نتیجهی استمرارِ خواستن و عمل کردن است. تحولِ درون، میوه ی درختی است که دهقان، دانهاش را کاشته و همهی امکانات رشد را فراهم کرده است. از زمین بایر و کویر وجودی، که هر موجودی از بی آبی، در آن جا تلف می شود، چه انتظاری میتوان داشت، جز اضمحلال و سقوط؟
محوّل احوالی در کار نیست. بی سبب چشم به این سو و آن سو نچرخانیم. آرزوی خام در شوره زار درونمان نکاریم. تمنای وجودی برای تحول غیر از لقلقه ی زبانی است. بیهوده میخوانیم یا محوّل الحول و الاحوال...
ما سرگرم گفتار بی نتیجهایم. آرزواندیشی هستیم که شانه از مسئولیت خویش خالی میکنیم و میگریزیم. میخواهیم آن "دیگری" حال ما را به سوی نیکی و تحول بگرداند؛ از این رو صدایش میکنیم: یا محول الحوّل و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال.
اگر خودمان را فریب نمیدهیم و تمنای حال خوب داریم، اگر خواست ما چیزی از جنس سرگرمی نیست، بدانیم جز از مسیر تلاش، جدیت و استمرار و به جز جادهی بودن، خواستن، ایستادن و عمل کردن، راه میانبری نیست. حال خوب، نه سهل و آسان به دست میآید و نه از آسمان بر ما میبارد؛ هر چه هست از چگونه زیستن و چگونه بودن ما برمیخیزد.
روزی اگر باور کنیم این ما هستیم که کنشگر تاریخایم و خالق خویش؛ و این ما هستیم که مسئولیت چگونه زیستنمان را بر دوش داریم، آن گاه سپیده دم تحول در سرزمین وجودمان طلوع خواهد کرد. هرکس، شخص بودناش از جایی آغاز میگردد که معمار بنای عظیم خویش میشود و بر بوم سپیدش، خودش را ترسیم میکند. تحول یعنی بکوشیم نسبت به گذشته، گامی فراتر بگذاریم و بهتر شویم. از دایرهی تکراری زمان، بیرون آییم و عید را نه در برون که در درون برپا کنیم.
بهار در راه است، از خود بپرسیم: آیا شکوفههای بهاری در سرزمین وجود من شکوفا خواهد شد؟ آیا نسیمی خوش درونام را نوازش خواهد کرد؟»
یک کارشناس علوم قرآنی گفت: «امام سجاد (ع)» میفرمایند بعد از هر نماز صلوات شعبانیه را به جای آورید. خصوصیت صلوات شعبانیه بر این است که «امام سجاد (ع)» میفرمایند اگر حاجتی داشتید و نتوانستید به نتیجه برسانید بین دو ذکر صلوات شعبانیه از خدا بخواهید و قطعا نتیجه خاص خود را میگیرید.
حجت الاسلام والمسلیمن ابراهیم بهاری در گفتوگو با خبرگزاری میزان پیرامون فائوید و فضایل ماه شعبان گفت: یکی از خصوصیات ماه مبارک شعبان این است که مجموع ولادتهای «اهل بیت(ع)» را در خود دارد، یعنی سوم، چهارم و پنجم شعبان ولادت «امام حسین (ع)»، «حضرت ابوالفضل (ع)» و «امام سجاد (ع)» است که این سه شب عزیز را پشت سر گذاشتیم، یازدهم شعبان نیز ولادت «حضرت علی اکبر (ع)» را در پیش داریم، ۱۵ شعبان گل سرسبد اتفاقات هستی یعنی ولادت حضرت «ولی عصر (عج)» است و بنابر روایات بیست و پنجم شعبان ولادت دختر ۳ ساله حضرت «اباعبدالله» یعنی «حضرت رقیه (س)» است.
***قدر ماه شعبان را بدانید
وی در همین راستا افزود: ماه شعبان ماه ولادت است و «پیامبر اکرم(ص)» میفرمایند:«ماه شعبان ماه من است». قدر ماه شعبان را بدانید که این ماه یک پله شما را به ماه مبارک رمضان نزدیکتر میکند. آنهایی که مورد توجه پروردگار عالم هستند در ماه شعبان جایگاه ویژهای برای خود تعریف میکنند و از همه فضایل این ماه بهرهمند میشوند.
*** صلوات شعبانیه
این کارشناس علوم قرآنی درباره برکات ماه شعبان بیان کرد: ذکر صلوات شعبانیه و مناجات شعبانیه شاید از اعمالی هستند که سفارش شده هر روز به آن بپردازیم و بعد از هر فریضهای انجام دهیم. «امام سجاد (ع)» میفرمایند بعد از هر نماز صلوات شعبانیه را به جای آورید. خصوصیت صلوات شعبانیه بر این است که «امام سجاد (ع)» میفرمایند اگر حاجتی داشتید و نتوانستید به نتیجه برسانید بین دو ذکر صلوات شعبانیه از خدا بخواهید و قطعا نتیجه خاص خود را میگیرید.
***فضیلت قرائت صحیفه سجادیه در شبهای ماه شعبان
این کارشناس علوم قرآنی ادامه داد: در مجموعِ روایات وجود مبارک حضرت «امام سجاد (ع)» را ملاحظه میکنیم و در کتاب شریف مفاتیح الجنان و صحیفه سجادیه نیز خواندن صلوات ایشان که در هر روز شعبان در وقت زوال ، وقت ظهر شرعى و در نیمه شب بر آن بسیار سفارش شده، با این عبارت شروع میشود: "اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ" و در ادامه این صلوات خصوصیات اهل بیت را میشمارد و وارد مقوله حساب شدهای از دعا میشود و درخواست هایشان از پروردگار را بیان میکند. «امام سجاد (ع)» میفرمایند: «من اجابت این دعاها را تضمین میکنم».
***خود را برای ورود به ماه مبارک رمضان آماده کنیم
وی خاطرنشان کرد: امید که بتوانیم در کنار گرفتن روزه از باقی مانده ماه مبارک شعبان بهره کافی را ببریم، از فضایل ماه شعبان غافل نشویم، خود را برای ورود به ماه مبارک رمضان آماده کنیم، دعاهایمان را کامل به جا آوریم و به خواستههایی که از درگاه پروردگار داریم برسیم.
علی نوریزاده در گفتوگو با خبرگزاری میزان پیرامون ویژگیهای ماه شعبان گفت: ماه شعبان از جایگاه بسیار بالایی نزد بزرگان دینی برخوردار است و درباره ارزش و اهمیت آن، روایات بسیاری وجود دارد، همچنین «حضرت محمد (ص)» در یکی از سالها پیش از آغاز ماه شعبان به شرافتهای این ماه اشاره کردند.
نوریزاده در ادامه تصریح کرد: در بخشهایی از این خطبه که در «بحار الانوار» به آن اشاره شده، چنین آمده است: شعبان ماه شریفی است و آن ماه من است. حاملان عرش آن را بزرگ میشمارند و حق آن را میشناسند. آن ماهی است که در آن همچون ماه رمضان، روزی بندگان زیاد میگردد و در آن بهشت آذین بسته میشود و این ماه را شعبان نامیدهاند، زیرا در آن ارزاق مؤمنان تقسیم میشود و آن ماهی است که عمل در آن چند برابر میشود و کار نیکو هفتاد برابر ثمره میدهد.
وی در همین راستا اظهار کرد: همچنین براساس آنچه که در منابع مختلف از جمله وسائل الشیعه به آن اشاره شده، در هر پنجشنبه ماه شعبان فرشتگان به دعا کردن میپردازند و هر فردی که در این روزها روزه بگیرد، خداوند او را میبخشد و دعایش را مستجاب میفرماید.
وی خاطرنشان کرد: «امام صادق (ع)» حدیثی را از پدر بزرگوار خود نقل میکنند که بر این اساس فرموده اند: پدرم «امام باقر(ع)» میفرمود: إِنِّی أُحِبُّ أَنْ أَدُومَ عَلَى الْعَمَلِ إِذَا عَوَّدْتُهُ نَفْسِی؛ من دوست دارم هر عمل صالحی را که انجام میدهم آنقدر در آن مداومت داشته باشم تا روحم به آن عادت کند، از این رو اگر به دلایلی عمل مستحبی را انجام ندادم در اولین فرصت آن را بهجا میآورم تا نفسم به آن عادت کند». برترین عمل نزد خداوند متعال عملی است که بر آن مداومت شود.
در برخی از برنامههای صدا و سیما و حتی بعضی اعلام برگزاری همایشها برای سال آینده، سال ۱۴۰۰ را آغازگر قرن پانزدهم خورشیدی میدانند و این در حالی است که به گفته مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، طبق محاسبات، آغاز قرن پانزدهم از سال ۱۴۰۱ خواهد بود.
به گزارش ایسنا، به باور محققان تقویم جلالی دقیقترین گاهشمار جهانی است؛ چرا که در تقویم اروپایی در هر ۲۵۰۰ سال یک روز خطا دارد و این میزان در گاهشمار جلالی در هر ۱۰ هزار سال یک ثانیه است.
در تقویم رسمی فعلی ایران گاهشماری خورشیدی برپایه تقویم جلالی است که به سلطان جلالالدین ملکشاه سلجوقی منسوب است. مبدأ این گاهشماری همانند گاهشماری هجری قمری، هجرت پیامبر اسلام است.
تا پیش از پیدایش تقویم جلالی، سال به ۱۲ ماه ۳۰ روزه تقسیم میشد؛ یعنی یک سال برابر بود با ۳۶۰ روز و پنج روز باقیمانده هم عموماً در اسفندماه به روزهای سال اضافه میشد.
پیدایش دقیقترین گاهشمار مدیون تلاش گروهی از ستارهشناسان ایرانی است که به دستور سلطان جلالالدین ملکشاه سلجوقی مأمور تعیین و محاسبه دقیق سال خورشیدی شدند.
در دوره ملکشاه سلجوقی و بر احتمال نزدیک به یقین با فرمان خواجه نظامالملک تصمیم گرفته شد تا در توس و اصفهان و مرو رصد کنند، تا دریابند خورشید در روز اول فروردین در اعتدال بهاری نیمکره شمالی قرار دارد یا خیر و نتیجه این تحقیق، نشان داد که تقویم ایرانی حدود ۲۰ روز با تقویم نجومی فاصله دارد؛ یعنی در روز ۱۲ اسفند، عید نوروز به اشتباه جشن گرفته میشد.
تا سال ۱۳۰۴ خورشیدی تقویم رسمی ایران بر اساس گاهشماری هجری قمری بود که ۱۱ روز از تقویم خورشیدی کوتاهتر است و نام ماههای ایرانی هم بر اساس گاهشماری قمری بوده، مثل محرم و صفر و رمضان. اما با تصویب مجلس شورای ملی در ۱۱ فروردین ۱۳۰۴، گاهشماری هجری خورشیدی، تقویم رسمی ایران شد و نام ماهها هم به نامهای اوستایی تغییر کرد.
بعد از آنکه چالش تعیین دقیقترین تقویم در کشور حل شد، حالا ما امسال اولین گذشت یک سده را تجربه میکنیم، در حالی که چالشهای زیادی با آن داریم، مثل اینکه سال ۱۳۹۹ پایان قرن چهاردهم است؟ سال ۱۴۰۰ آغاز قرن پانزدهم است؟ اصولا شماره قرون چگونه تعیین میشود؟ این همان چالشی است که وقتی تقویم میلادی به قرن بیست و یکم وارد میشد، با آن مواجه شد.
بر اساس تعاریف، قرن به هر ۱۰۰ سال گفته میشود و بر اساس مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، هر تقویمی مبدایی دارد و در عرف، اولین سال هر تقویم سال "یک" است. از این رو روز اول نخستین قرن هجری شمسی، جمعه اول فروردین و روز پایان آن ۲۹ اسفند ۱۰۰ است.
همچنین روز اول قرن دوم هجری شمسی، چهارشنبه اول فروردین سال ۱۰۱ و آخرین روز این قرن یکشنبه ۲۹ اسفند ماه سال ۲۰۰ است.
بر اساس این محاسبه مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک اقدام به حل این چالش کرده است که آغاز قرن پانزدهم را چگونه محاسبه کنیم.
نحوه محاسبه قرون
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفتوگو با ایسنا گفت: سالها و مناسبتها در گذر هستند و شاید برای بسیاری از مردم کشورمان ظرایف محاسباتی در انجام این مهم ناشناخته باشد و جا دارد تا با روشنگری صحیح، مفاهیم علمی نهفته در آنها با استفاده از مفاهیمی که از اساتید و بزرگان خود آموختهایم، زمینه آگاهی بخشی عمومی فراهم شود.
عتیقی، با اشاره به قدمت چندین هزار ساله ایران، اضافه کرد: کشوری با قدمت چند هزار ساله ایران با وجود اندیشمندان بسیار، همواره مهد تمدن بوده و در علوم مختلف، دانشمندان برجستهای را به جهان معرفی کرده است و با اطمینان میتوان گفت که عصر نوین علم، مدیون تفکرات بزرگ اندیشمندان این سرزمین عالم پرور است.
وی ادامه داد: کشور عزیزمان ایران با وجود اندیشمندان برجستهای که داشته است، دوران طولانی از رشد و بالندگی را تجربه کرده، به گونهای که این بزرگان از طب و فلسفه گرفته تا هندسه، مثلثات، شیمی و اخترشناسی، صاحب سبک و اندیشه بودهاند.
این محقق حوزه نجوم آماتوری، گاهشماری را یکی از تلاشهای محققان قرون گذشته کشور نام برد و خاطر نشان کرد: ریشههای این حرکت را میتوان در بناهای نجومی کهن پیش از اسلام در ایران و محاسبات بزرگانی چون عمر خیام نیشابوری، خواجه نصیرالدین طوسی و بیرونی و بسیار دانشمندان ایرانی جستجو کرد که در دانش ریاضیات و اخترشناسی سرآمد بودهاند.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اظهار کرد: برای ثبت وقایع تاریخی ۵ رکن تاریخ گذاری یعنی "روز هفته"، "روز ماه"، "نام ماه"، "عدد سال" و "نوع گاهشماری" معمولا ثبت میشود و در این بین؛ دهه، سَده (صَده) و یا به تعبیر دیگر قرن نیز از جمله مفاهیمی هستند که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم در تاریخ نگاری و بیان دقت آن نقش ویژهای دارند. همچنین شمارش با "هزاره"، "سده (قرن)"، "پنجاهه"، "چله"، "ماه و نیمماه"، "دهه" و "پنجه" از مظاهر دیرپای تمدن و سنتهای کهن ایرانی است.
عتیقی با تاکید بر اینکه شمارش سالها با در نظر گرفتن سدهها نه فقط یک پدیده داخلی، بلکه واقعیتی جهانی است، خاطر نشان کرد: از آغاز سال یکم هر مبدا تاریخی تا آخرین روز یکصدمین سال آن را یک سده و یا قرن مینامند و به عنوان "سده و یا قرن اول" ثبت میشود که این موضوع در ثبت رویدادهای تاریخی و نیز برای حفظ دقت تقویم و گاهشماری میبایست رعایت شود.
سال با صفر آغاز نمیشود
عتیقی با اشاره به برخی از ادعاها در زمینه آغاز قرن پانزدهم از سال ۱۴۰۰ توضیح داد: با عنایت به اینکه گاهشماری فعلی ما بر مبنای سال اول هجرت پیامبر اکرم و چرخش زمین به گرد خورشید پایه گذاری شده است، به آن تقویم "هجری-خورشیدی" گفته میشود و بر این اساس سال اول این گاهشماری سال یک هجری بوده است.
وی با تاکید بر اینکه اساسا گاهشماری با سال صفر آغاز نمیشود، یادآور شد: برخی به واسطه وجود "صفر" در دامنه اعداد، این گونه تصور میکنند که چرا سال از صفر آغاز نشود، در حالی که برای ثبت وقایع تاریخی و طبق قاعده، آغاز گاهشماری از سال "یک" بنیان گذاشته شده است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: از سوی دیگر از آنجایی که هر قرن ۱۰۰ سال است، از این رو از سال یک تا ۱۰۰،"قرن اول" و از سال ۱۰۱ تا ۲۰۰ "قرن دوم" گفته میشود و به همین ترتیب محاسبه قرون بعدی ادامه مییابد.
عتیقی افزود: بر این اساس بدیهی است که آغاز قرن چهاردهم خورشیدی سال ۱۳۰۱ و پایان آن سال ۱۴۰۰ خورشیدی خواهد بود و قرن پانزدهم خورشیدی از سال ۱۴۰۱ آغاز خواهد شد.
وی ادامه داد: البته برخی نیز با استناد به دو رقم سمت چپ عدد ۴ رقمی سال و اینکه عدد "۱۳" به طور مثال در قرن حاضر در سمت چپ عدد سال قرار داشته است؛ از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۹۹ را که یک صد سال است، برابر با قرن و یا سده چهاردهم خورشیدی میدانند که البته این نوع محاسبه تلقی عمومی است و هر چند میتواند به نوعی بیانگر رخدادها در سالهایی با دو رقم سمت چپ یکسان باشد، اما نمیتوان به صورت سلیقهای در مورد مبانی گاهشماری و به طور دقیقتر در هیچ یک از مباحث علمی، اظهار نظر کرد.
به گفته این محقق حوزه نجوم، سدهها و یا همان قرون، نام خود را از آخرین سال آن سده میگیرند و دو رقم سمت چپ عدد آخرین سال در هر قرن، نمایانگر واحد شمارش آن قرن است، به طور مثال سال ۱۴۰۰ به عنوان آخرین سال قرن چهارده با عدد "۱۴" آغاز شده است.
چالش مشابه در تقویم میلادی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران اظهار کرد: در ابتدای قرن ۲۱ میلادی نیز شاهد بودیم که برخی از تقویم شناسان غربی سال ۲۰۰۰ میلادی را با همه حواشی که در مورد تاریخ رایانهها ( Y۲K )، آغاز قرن بیست و یکم میدانستند و در مقابل بسیاری از پژوهشگران گاهشماری مسیحی، سال ۲۰۰۱ را آغازگر قرن بیست و یکم میلادی اعلام کردند.
وی یادآور شد: بر این اساس باید توجه داشت که برای پذیرش یک قاعده، صرفا وجود سود و زیان نمیتواند ملاک اعمال سلیقه باشد؛ چرا که اصول و محاسبات در این زمینه تعیین کننده است.
عتیقی با اشاره به برخی گفتهها در رسانه ملی و برخی از رسانههای مکتوب در زمینه اعلام مستقیم و غیر مستقیم پایان قرن ۱۴ خورشیدی در پایان سال ۱۳۹۹ و آغاز قرن پانزدهم خورشیدی از سال ۱۴۰۰، گفت: متاسفانه در برخی تبلیغات رسانهای و حتی برنامههای گفتوگو محور رادیو و تلویزیونی و در بعضی از رسانههای شنیداری، نوشتاری و فضاهای مجازی مشاهده میشود که سال ۱۳۹۹ را به عنوان سال پایانی قرن تلقی میکنند ! و این باعث خواهد شد تا ضمن نادیده گرفتن کار بزرگان اندیشمند این مرز پر گهر، مفاهیم غلط در اذهان عمومی جای گیرد. امید است میراث دار خوبی برای گذشتگان و همچنین آیندگان این سرزمین باشیم.
به گزارش ایسنا، به نظر میرسد که حتی بتوان چالش آغاز قرن پانزدهم را در کشور تبیین کرد، نمیتوان از کاربرد تبلیغاتی "در آغاز قرن پانزدهم" چشم پوشی کرد، به گونهای که از هم اکنون سمینارها و کنگرههایی که قرار است در سال ۱۴۰۰ برگزار شود، از واژه "برگزاری ... در آغاز قرن پانزدهم" استفاده شده است.
شاید اگر دست اندرکاران تهیه چنین تیزرها و بنرهای تبلیغاتی از پایان قرن چهاردهم و آغاز قرن پانزدهم مطلع شوند، از این به بعد شاهد تیزرهایی با این عنوان خواهیم بود: "برگزاری... در آخرین سال قرن چهاردهم".